LAN ĐỘT BIẾN: CHIÊU TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG VÀ GIỚI HẠN CỦA LUẬT PHÁP!
Nền kinh tế thị trường - Ngoại trừ những hàng hòa thuộc danh mục bình ổn giá do Nhà nước quy định ví dụ như xăng, gạo.... - Những sản phẩm còn lại sẽ phụ thuộc vào cung cầu của thị trường, thuận mua vừa bán, các bên có quyền chào giá, trá giả một cách công khai, cao ngất ngưỡng đều không bị cho là trái luật. Chẳng hạn, Ông A có căn nhà giá thị trường khoảng 10 tỷ, nhưng Ông A có quyền kêu giá 100 tỷ, nếu có người mua, giao dịch này vẫn hợp pháp.
Thỉnh thoảng, Chúng ta đọc báo thấy có trường hợp quán ăn nào đó "Chặt chém" khách hàng, vi phạm pháp luật, nên bị xử phạt. Thực ra không phải do họ bán giá cao bị xử phạt, mà do họ cố tình không niêm yết giá công khai cho khách hàng biết, dụ khách hàng ăn, rồi đưa giá trên trời, lúc đó mới dẫn đến tranh chấp. Lúc này, theo quy định của luật, do các bên không thỏa thuận giá từ đầu, nên phải xác định giá theo thị trường, ví dụ tô phở đáng giá 30 nghìn, chỉ được thu 30 nghìn mà thôi, không thể chặt chém được nữa. Nhưng nếu lúc đầu, quán ăn đã niêm yết giá rõ ràng là 5 triệu một tô, cũng nói rõ với khách trước khi ăn, mà khách vẫn ăn, thì mọi thứ đều hợp pháp. Nghĩa rằng, không luật pháp nào cấm bán tô phở giá 5 triệu, nhưng giá đó phải niêm yết công khai, rõ ràng cho khách biết. Tất nhiên, thực tế chẳng ai ăn giá đó, quán bán đắt sẽ tự phá sản, nên Chúng ta chỉ ví dụ về pháp lý mà thôi.
Tương tự như thế, Lan đột biến, thậm chí là Lan thường, người bán có quyền hét giá cả trăm vạn tỷ, Ông nào nếu thừa biết đó chỉ là Lan đột biến thôi, chứ cũng không có gì ghê gớm, nhưng vì muốn thể hiện độ chịu chơi, vẫn bỏ tiền ra mua, giao dịch này hoàn toàn hợp pháp, miễn là các bên cứ kê khai nộp thuế đầy đủ là được, không luật pháp nào, ngăn cản độ chịu chơi, xa hoa của con Người, miễn thu đủ thuế là được. Tóm lại, kinh tế thị trường, mở rộng biên độ cho các bên được giao dịch theo cung cầu thị trường, miễn đó là tiền sạch, không lừa đảo nhau, thì giá nào cũng đều phù hợp, luật pháp không được can thiệp thô bạo vào quy luật cung cầu, tiền bạc, xa hoa đó, nếu các bên thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính.
Tuy nhiên - Tất cả những phân tích trên, chỉ phù hợp khi mọi giao dịch đều minh bạch và chân thực. Nhưng không ai dám đảm bảo rằng, nhưng thương vụ mua bán Lan đột biến với giá hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ, xảy ra thời gian qua có đủ các yếu tố vừa nêu là minh bạch và chân thực. Một số bài báo lẫn truyền hình, khi đưa tin, đều đặt nghi vấn đây là những thương vụ lừa đảo, khiến cho người nghe hiểu lầm, rằng thật sự đã có ai đó bỏ ra hàng chục, thậm chí là hàng trăm tỷ, để mua Lan đột biến, và rằng bên bán đã lừa bên mua.
Thực ra không phải vậy! Nghĩa rằng không có bên bán nào lừa bên mua nào trong giao dịch ảo vừa nêu cả. Thực tế, đó chỉ là giao dịch chim mồi - Là cách những Người bán đang muốn dụ những nhà đầu tư mua giống lan về trồng, theo kiểu: Các vị thấy chưa, Lan đột biến có giá cao vậy đó, nó có thể giúp các vị đổi đời, các vị cứ mua về ươm, trồng, một năm sau bán, sẽ có giá khủng. Phương thức này, thực ra chỉ là "Thay màu da trên xác chết" - Nó hoàn toàn giống huy động vốn đa cấp trước đây, cũng như kiểu hô hào, chỉ cần bỏ 100 triệu tiền vốn, nửa năm sau sẽ thu về 1 tỷ đồng. Trong những quảng cáo này, cũng đều có chim mồi xuất hiện, với xe, nhà và rằng: Em đã giàu lên nhờ đầu tư vào đây....... Tất cả đều theo một công thức, cho chim mồi xuất hiện, tạo ra những giao dịch ảo, nhằm lừa đảo những Người nhẹ dạ, cả tin và mong sớm giàu.
Và đây chính là lúc pháp luật cần phải xuất hiện: Bởi rõ ràng, mọi thứ tồn tại vừa nêu trên, không còn dựa trên quy luật của cung cầu thị trường nữa, mà đó đã có sự chi phối và thao túng của những Kẻ gian dối, nhằm tạo ra những giá trị ảo, cơn sốt ảo, để hướng đến một mục tiêu cuối cùng đó là chiếm dụng vốn, chiếm dụng tài sản của Người khác. Ở đây, Tác giả không dùng thuật ngữ chiếm đoạt, vì thuật ngữ này, gắn liền với yếu tố tội phạm. Nhưng không dễ để xác định yếu tố tội phạm trong vấn đề này, một khe hở rất nhỏ của luật pháp, có thể đã bị lách qua!!!!
Cụ thể, nếu có cấu thành tội phạm trong những giao dịch trên, chỉ có thể là lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Nhưng xác định yếu tố lừa đảo ở đây sẽ hơi khó. Vì rằng, nếu lúc đầu cây Lan đột biến không có khả năng chữa bệnh, nhưng người bán cam kết rằng, loại cây này có thể trị bách bệnh, cải tử hoàn sinh, trẻ mãi không già ....... Thì đó đương nhiên là lừa đảo, vì bên bán đã đưa ra thông tin gian dối, nhằm cho khách hàng mua, thông qua đó để chiếm đoạt tiền; Hoặc giả: Một cây Lan không phải là Lan đột biến, nhưng bên bán đã cố tình cắt ghép, dán vào nhau..... Để nói rằng đây là Lan đột biến, thì đây cũng là lừa đảo. Vì rằng, bên bán đã đưa ra thông tin gian dối, làm giả Lan đột biến, nhằm lừa khách hàng mua, để chiếm đoạt tiền.
Tuy nhiên, với trường hợp đúng là Lan đột biến thật, nhưng lại được bên bán tìm cách thổi giá trên trời, trường hợp này muốn chứng minh lừa đảo, không hề đơn giản. Đơn giản là nó thuận mua vừa bán - Việc người bán có thể chém gió vài câu: Bác không mua thì thôi, nãy Anh kia trả tôi 2 tỷ, mà chưa bán. Thực ra, chẳng có ông nào trả 2 tỷ trước đó cả, đó chỉ là nghệ thuật bán hàng, không thể nói đây là lừa đảo. Hay như người bán có thể nói, Bác mua cây này, trồng vài năm, có khi bán được dăm tỷ, thì đó cũng chỉ là sự ba hoa khoác lác, nhằm bán được hàng, không thể hình sự hóa các quan hệ dân sự, chỉ vì những câu chém gió vô thưởng, vô phạt, kiểu: Bưởi nhà em ngọt nhất Vịnh bắc bộ!
Mà ngay cả khi, có thể khép tội những kẻ lừa lọc, thì việc có thể đòi lại tiền, bồi thường cho Bà con là điều rất khó xảy ra. Thường những kẻ lừa đảo như vậy, thì cách tiêu tiền của chúng còn nhanh hơn cả cách chúng đi lừa. Có nghĩa rằng, lúc đó sẽ rơi vào cảnh tiền mất, tật mang. Không hiếm người, đã thế chấp cả nhà cửa, vay tiền ngân hàng, lấy vốn đầu tư, nên khi mọi thứ đổ bể, sẽ rơi vào trạng thái khuynh gia bại sản.
------
Mọi rủi ro có thể phòng tránh, nếu như Chúng ta chịu khó tư duy và đặt ngược vấn đề: Cây Lan nó chỉ có giá trị thẩm mỹ, ngoài ra gần như không có giá trị nào khác; Không phải như Sâm, Linh chi..... Thứ mà con Người luôn cần, bởi tác dụng cho sức khỏe, trị bệnh. Do đó, Lan nhất là Lan đột biến, nó thuộc về thị hiếu, và phụ thuộc vào độ chịu chơi cũng như sự giàu có của người mua. Những Người có thể bỏ ra hàng tỷ đồng để mua một Cây lan đã vô cùng hiếm, bỏ ra hàng chục tỷ để mua càng siêu hiếm, còn dám bỏ ra hàng trăm tỷ để mua thì hoặc là đã tuyệt chủng hoặc chưa sinh ra trên đời ...... Từ suy luận đó, Bà con sẽ tìm thấy câu trả lời rằng, mình có nên tin vào việc, bỏ ra một đống tiền, mua Lan đột biến, để vài năm sau bán kiếm lời không?! Đừng để đến khi tiền mất, tật mang, gia cảnh hoang tàn, rồi mới ngỡ ngàng, giận hờn nhân thế!
Viết tại Sài Gòn, ngày 31/03/2021 - Luật sư: Đặng Bá Kỹ!